اگر بخواهیم نگاهی آینده‌نگرانه به اقتصاد داشته باشیم و مدیریت منابع مالی را در جهان پیشرو که تکنولوژی آن را به‌سرعت به ما نزدیک می‌کند مورد بررسی و کنکاش قرار دهیم باید به اپلیکیشن‌های ارتباطی تبلت‌ها و گوشی‌های موبایل نگاهی دقیق‌تر داشته باشیم.
وایمکس نیوز - به‌نوعی اینها دریچه ورود به جهان تازه‌اند. این در حالی است که درب اقتصاد و چارچوب‌های آن بعد از قرن‌ها و سالیان بسیار هنوز بر همان پاشنه‌ای می‌چرخد که می‌چرخید، یعنی همان بده‌بستان ساده، یعنی همان معاملات پایاپای، یعنی همان نقل‌وانتقال وجوه بسودنی.
هنوز بعد قرن‌ها و این همه تغییرات و نظریه‌های مختلف برای سازوکار مالی شرکت‌ها و کشورها و بنگاه‌ها، بنمایه‌ها همان است که بود با قدری شکل و شمایل تغییر یافته و بهتر و پیچیده‌تر شده درصورتی که جهان و ماهیت درآمدزایی در آن دچار تغییرات بنیادین شده است. امروزه این فرآیند شکل گرفته در دنیای فناوری و البته نقل‌وانتقال‌های مالی که در این حیطه دیده می‌شود بی‌آنکه در قبال خدمت ملموس به مشتریان، مبلغی ملموس دریافت شود، نشانگر آن است که مرزها در حال جابه‌جایی است و اندیشمندان اقتصادی ما از این سرعت جابه‌جایی و تغییر مرزها عقب مانده‌اند.
این اتفاق در رشته مدیریت نیز رخ داده است. مدت‌هاست سوالی ذهن اذهان را به خود مشغول کرده است که درآمدهای این نرمافزارهای ارتباطی تازه سربرآورده و فرآوری شده از کجاست. اما همتی برای پاسخ درست بدان هنوز شکل نگرفته است. این نرمافزارهای ارتباطیگاهی یک‌تنه کار یک مخابرات را انجام می‌دهند بی‌آنکه مثل مخابرات هزینه‌های آن‌چنانی دریافت کنند. برخی از این نرم‌افزارها که یک تیم ساده چندنفره و بر اساس متدهای جذاب و پیشرو خلق شده‌اند، باارزش کلی چندین برابر در مقایسه با شرکت مخابرات ایران یا شرکت‌های دیگر مخابراتی خریدوفروش می‌شوند و سهام‌دار دارند.
اقتصاددان‌ها و مدیران از این حوزه وسیع غافل مانده‌اند و این غفلت است که باعث شده این سؤال بارها پرسیده شود و بی‌جواب بماند و درنتیجه از توسعه و پرداختن به این حوزه بی‌بهره بمانیم؛ اما اینکه واقعاً این شرکت‌های نرم‌افزاری از کجا به این ارزش تجاری می‌رسند و از چه جهت بهره مالی می‌برند که می‌توانند به کل جهان و کاربران خود این خدمات وسیع و ارزان را بدهند، مستلزم دسترسی به داده‌هایی است که شاید برای به‌دست آوردن آن است که این شرکت‌ها به وجود آمده‌اند. نرم‌افزارهایی مثل تلگرام و وایبر و واتس‌آپ و غیره در کنار کارکردهای درآمدزایی خرد و ریزی که مثل فروش استیکر و تم و خدمات ویژه دارند، عمداً شرکت‌های داده‌پرداز هستند. آنها با حجم کاربرانی که به‌واسطه رایگانی ارتباط به آنها رجوع می‌کنند، یک بانک اطلاعات در اختیار دارند که هر تاجر و شرکت سرمایه‌گذاری و هر هلدینگی بتواند از اطلاعات آنها بهره ببرد. الگوهای رفتاری که در اقتصاد و پیش‌بینی رفتار مصرف‌کننده بسیار کارایی دارد یک مطلب مهم است که از این نرم‌افزارها برمی‌آید و می‌توانند بر حسب موضوع و رفتار کاربران خود در هر منطقه بدان دسترسی داشته باشند و این داده‌ها را با رقم‌های کلانی بعد از یک آنالیز موضوعی در اختیار شرکت‌ها قرار دهند تا از آن الگوهایی برای خط تولید خود استخراج کنند.
شاید این شرکت‌ها هرگز این هدف و این امکان خود را مطرح نکنند ولی بسیار حائز اهمیت و برای آنها در دسترس است. به‌نوعی مخاطبان این نرم‌افزارها با رفتار خود و تکست‌هایی که به این نرم‌افزارها می‌دهند الگوی رفتار خود را در قبال خدمات می‌فروشند. البته این تنها محل درآمدی آنها نیست و همان‌طور که در ابتدا گفتم، این شرکت‌ها و نرم‌افزارها تبلیغات و خدماتیهم به فروش می‌رسانند. البته در ایران برخی از این خدمات قابل دسترسی نیست ولی در کشورهای دیگر که می‌توانند از خدمات اضافه این نرم‌افزارها بهره ببرند بابت هزینه‌های به‌مراتب کمتر نسبت به خط‌های تماسی که تا قبل از آن استفاده می‌کردند از خدمات بهتری برخوردار می‌شوند.
جدا از این درآمد، این شرکت‌ها با تعداد وسیعی از مخاطبان طرف هستند تا همان‌طور که الگوی رفتاری آنها را استخراج کنند، داده‌های آماری فراوانی را در اختیار برنامه‌ریزان اقتصادی و مدیریتی چه تجاری و چه سیاسی قرار بدهند تا سیاست‌های متناسب با آنها و آن منطقه تبیین شود. این نیز شاید در سیاست‌ها و منظورهای اعلام‌شده این شرکت‌ها نباشد ولی چیزی است که در دسترس آنهاست و قطعاً می‌تواند در قدرت‌افزایی این شرکت‌ها و ارزش‌گذاری آنها نقش تعیین‌کننده‌ای داشته باشد. وایبر، واتس‌آپ، تلگرام و سایر اپلیکیشن‌هایی از این دست، خوب یا بد، کاربردی یا غیرکاربردی روزانه اطلاعات میلیون‌ها کاربر را در سرورهایی خود ذخیره می‌کنند و در دنیایی که داشتن اطلاعات هزینه‌برترین کار است و همه شرکت‌ها و دولت‌ها دربه‌در اطلاعات روشن و دست اول و منسجم هستند چه بهتر از این طریق تا نیازهای خود را برطرف کنند و برای پیش‌بینی آینده و تدبیرهای لازم از آن استفاده کنند.
اکنون در کشور خودمان برای برخی از همین اطلاعات و سرشماری‌ها هزینه‌های هنگفتی صورت می‌گیرد و یا برای نظرسنجی‌های موردی هزینه‌های به‌مراتب سنگین‌تری رخ می‌دهد که گاهی هم درست و کامل و صد درصدی نیست، ولی از طریق اینها به‌دلیل رفتار و داده‌هایی که صداقت در آن بیشتر است به‌سادگی این داده‌ها دم دست قرار می‌گیرند؛ اما جدا از دیگر منابع درآمدی که این شرکت‌ها به‌واسطه همین موارد دارند، محل نزدیکی جهان و واسطه‌های خوبی برای تسهیل جامعه جهانی به دهکده جهانی هستند که به این واسطه وقتی فاصله‌ها کم شود تبلیغات و توسعه فرهنگی و اقتصادی و سیاسی با سرعت بیشتری شکل گرفته و شرکت‌ها با بسترهای مناسبی برای تجاری کردن فکرهای خود مواجه می‌شوند. البته این بازار شکل‌گرفته در این سال‌ها نیازمند تحقیقات و بررسی‌های پهناورتری است که ما در کشور خود بسیار از آن عقب مانده‌ایم و باید به این رفتار و شکل و شمایل تازه، نگاهی دیگرگونه داشته باشیم.
منبع : دیده بان فناوری