وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات بابیان اینکه هوشمند سازی شهری یک ضرورت است و نباید تبدیل به شعار و ویترین شود تأکید کرد: هوشمند سازی شهری داستان شرکت‌های ارزش‌افزوده نشود که فقط برای تعدادی سرمایه‌دار ارزش‌افزوده ایجاد کرده است نه برای مردم.
پایگاه خبری فناوری اطلاعات و ارتباطات- محمدجواد آذری جهرمی، در نخستین نشست از نشست‌های علمی - تخصصی برنامه روز جهانی شهرها و چهارمین دوره جایزه جهانی خشت طلایی تهران 1398، تحت عنوان شهرهای هوشمند، بابیان اینکه «شهر چیزی جز مردم نیست» گفت: این واقعیتی است که باید بپذیریم و اگر اساس تغییرات و برنامه‌ریزی‌ها را بر این مبنا قرار دهیم بسیاری از مشکلات قابل‌حل است و پیشرفت قابل‌ملاحظه‌ای حادث می‌شود.
وی افزود: مردم به شهرداری‌ها و دولت مالیات می‌دهند که خدمات خوب دریافت کنند. مردم به ما مالیات نمی‌دهند تا برایشان پروژه اجرا کنیم. اجرای پروژه باید هدف داشته باشد و آن هدف چیزی نیست جز بهبود زندگی شهری برای مردم.
وزیر کابینه دولت دوازدهم بابیان اینکه مشکلات با توجه به گسترش شهرنشینی در جهان رو به افزایش است گفت: پیش‌بینی می‌شود که در ایران هم تا سال 2050 نرخ شهرنشینی به 75 درصد برسد بر همین اساس کلان‌شهرهای ما نیز در حال بزرگ‌تر شدن هستند، درنتیجه مشکلات شهرنشینی هم افزایش می‌یابد. حمل‌ونقل، ترافیک، آلودگی، دفع پسماندها و... ازجمله مشکلاتی است که مردم شهرنشین به‌خصوص در کلان‌شهرها با آن دست‌به‌گریبان خواهند بود.
وی افزود: امروزه هرجایی مشکلی ایجاد می‌شود به ICT مراجعه می‌کنند که اتفاقاً مشکلات را هم حل می‌کند. نباید هوشمند سازی شهری به یک ویترین تبدیل شود چراکه در این صورت اصل مبحث نادیده گرفته می‌شود.
وزیر ارتباطات با تأکید بر اینکه امروز بدون شیوه هوشمند سازی نمی‌شود شهرهایی مثل تهران، مشهد، تبریز و سایر کلان‌شهرهای کشور را اداره کرد گفت: امروز اگر شهرداری ما در تهران، با استفاده از کلان داده‌های موجود نتواند مسیر حرکتی شهروندان را پیش‌بینی کند و برای آن برنامه‌ریزی داشته باشد و یا نتواند منشأ و میزان آلودگی‌های شهری را اندازه‌گیری کند، آن مدیریت، مدیریت کور خواهد بود.
وی افزود: امروز ابزارهای لازم برای هوشمند سازی وجود دارد. تکنولوژی تحت عنوان IOT آمده است که می‌تواند اطلاعات را جمع‌آوری کرده و حتی دستوراتی را پیاده‌سازی کند. تکنولوژی آمده است تحت عنوان بیگ دیتا که می‌تواند اطلاعات را جمع‌آوری و تحلیل کند.
آذری جهرمی ادامه داد: منتها خروجی همه این تکنولوژی‌ها باید خدمات بهتر و بهبود زندگی برای مردم شود. اگر پروژه‌ای اجرا می‌کنیم و متوجه این هستیم که تغییری در زندگی مردم ایجاد نمی‌شود ادامه آن چیزی نیست جز هدر دادن مالیات مردم، هدر دادن وقت و انرژی اجرایی شهری. همیشه باید این سؤال را بپرسیم که چرا این پروژه را اجرا می‌کنیم؟ نتیجه ملموس آن چیست؟ این مهم‌ترین نکته‌ای است که باید به آن توجه کنیم.
وزیر دولت تدبیر و امید بابیان اینکه هوشمند سازی بسترسازی حضور شرکت‌های فناور و خلاق برای حل مسائل شهری است گفت: هوشمند سازی شهری داستان شرکت‌های ارزش‌افزوده نشود که فقط برای تعدادی سرمایه‌دار ارزش‌افزوده ایجاد کرده است نه برای مردم. اگر قرار است ارزش‌افزوده‌ای در خدمات شهری ایجاد شود که برخی شرکت‌ها بیایند کار کنند، باید این ارزش‌افزوده حسش به مردم منتقل شود نه اینکه دستش را در جیب مردم کند.
وی افزود: نباید با ساختارهایی که وجود دارد انحصار ایجاد شود و شرکتی به‌واسطه نزدیکی با یک اپراتور انحصاری در ارائه خدمات ایجاد کند و بعد اتفاقاتی بیفتد که امروز در ماجرای ارزش‌افزوده شاهدش هستیم. ارزش‌افزوده واقعی این است که داده‌های شهری را باز بگذاریم و اجازه دهیم مسابقه خلاقیت برای حل مسائل شهری و مردم راه بیفتد.
آذری جهرمی تصریح کرد: داده‌های باز(open source)، امروز یک موضوع ضروری است. داده‌های شهری نباید در اختیار یک گروه خاص باشد که هم انحصار اقتصادی ایجاد می‌شود، هم فساد رخ می‌دهد و هم مردم بهره‌مند نمی‌شوند و رضایت نخواهند داشت. نماد کاملش هم می‌شود فعالیت‌های ارزش‌افزوده در کشور که سالانه اعداد بسیار بالایی در این حوزه درآمد کسب می‌کنند درحالی‌که نه محل درآمد شفاف است و نه هزینه کرد این درآمدها.
وزیر ارتباطات تأکید کرد: شما یک شرکت ارزش‌افزوده‌ای را مثال بزنید که می‌شناسیدش. مگر می‌شود در بازار سالانه 2600 میلیارد تومانی شما یک بازیگر این حوزه را نشناسید. ادعا می‌کنند که 30 هزار شغل ایجاد کرده‌اند. خب یک شرکت و شغل‌های ایجاد کرده را معرفی کنید.
وی ادامه داد: حوزه شهری هم همین است. اگر آزادسازی داده‌ها انجام نشود، اگر خلاقیت‌ها به اشتراک گذاشته نشود و به مسابقه گذاشته نشود نتیجه ملموسی برای مردم حاصل نخواهد داشت.
وزیر کابینه دولت دوازدهم با تأکید بر اینکه تمام صحبت من توجه به نقش هوشمند سازی در خدمات‌دهی به مردم است گفت: باید این کلیدی‌ترین شعار خدمات شهری باشد. وقتی بنا شد به مردم خدمات ارائه دهیم، مدل مشارکت دادن شرکت‌های خلاق، مدل رقابت، مدل آزادسازی دیتا و... همه‌چیز باید شفاف شود.
آذری جهرمی در خاتمه گفت: حرکت اخیر مسابقه خشت طلایی هم رویکردش به همین سمت است؛ که مسابقه‌ای ایجاد کند در خلاقیت‌ها در ارائه مهارت‌ها برای خدمات‌رسانی بهتر به مردم. به نظر من این حرکت پسندیده‌ای است که باید تقویت شود و کلان‌شهرهای ما هم متناسب بافرهنگ‌ها، ظرفیت‌ها و مشکلات خودشان، شیوه‌های هوشمند سازی را برای بهبود خدمات‌رسانی به مردم موردتوجه قرار دهند.