فیسبوک چشمانداز ۱۰ سال آیندهی خود برای تعامل انسان و کامپیوتر را شرح داده است. این شرکت مدل مفهومی دستگاهی مچی را به نمایش گذاشته که سیگنالهای عصب حرکتی دست را درک میکند.
تیک نیوز-نخستین بار در روز ۹ مارس ۲۰۲۱ (۱۹ اسفند ۱۳۹۹) بهعنوان توییتی در تایملاین اندرو باسورث ظاهر شد؛ بخش کوچکی از اینترنت که این روزها جزئیات اندکی از آنچه در ذهن یکی از مدیران اجرایی فیسبوک میگذرد ارائه میدهد. باسورث که وظیفهی رهبری آزمایشگاههای تحقیقاتی واقعیت افزوده و واقعیت مجازی فیسبوک را بر عهده دارد، اخیرا در وبلاگ فیسبوک پست جدیدی منتشر کرده است تا چشمانداز ۱۰ سالهی فیسبوک برای آیندهی تعامل انسان-کامپیوتر را تشریح کند.
آنطور که وایرد مینویسد، باسورث پس از انتشار پست جدید در وبلاگ فیسبوک، توییتی منتشر کرد که دستگاهی پوشیدنی را به نمایش میگذاشت. تا پیش از انتشار توییت، هرگز آن پوشیدنی را ندیده بودیم. به نظر میرسد چشمانداز فیسبوک برای آیندهی تعامل انسان با کامپیوتر شامل بستن گجتی شبیه به آیپاد مینی به دور مچ دست میشود.
فیسبوک در حال حاضر مالک تجربهی اجتماعی ما است و بهعنوان مالک شماری از محبوبترین اپلیکیشنهای پیامرسان دنیا شناخته میشود. هر بار که فیسبوک وارد حوزهی سختافزار میشود (به روشهایی مثل ساخت هدست واقعیت مجازی یا دستگاه ویدئوچتی که تمامی حرکات شما را دنبال میکند)، توجهات به سمت این شرکت جلب میشود. تلاشهای فیسبوک در این حوزه سؤالی در ذهن ما ایجاد میکند: چرا فیسبوک میخواهد مالک این الگوی رایانشی شود؟
در رابطه با پروژهی جدید، سؤالهای بیپاسخ کمتر به خودِ سختافزار ارتباط دارند و بیشتر مرتبط به تحقیقات پشت پرده هستند. همچنین این سؤال ایجاد میشود که آیا سیستم جدید فیسبوک ما را با این پلتفرم اجتماعی بیشازپیش درگیر میکند؟ احتمالا پاسخ مثبت است.
مدیران اجرایی و محققان فیسبوک در کنفرانسی با حضور رسانهها که چند روز پیش برگزار شد، جزئیاتی کلی دربارهی فناوری جدید ارائه دادند. اگر بخواهیم ساده بگوییم، فیسبوک مدتی است با استفاده از گجتی پوشیدنی که دور مچ قرار میگیرد و دارای حسگرهای مختلف است، ورودیهای رایانشی جدیدی را آزمایش میکند.
گجت پوشیدنی فیسبوک، نوعی دستگاه الکترومیوگرافی است و این یعنی سیگنالهای الکتریکی عصب حرکتی را به فرمان دیجیتال ترجمه میکند. وقتی پوشیدنی روی مچ قرار بگیرد میتوانید صرفا با تکان دادن انگشت ورودیهای مجازی را کنترل کنید؛ صرف نظر از اینکه مشغول استفاده از هدست واقعیت مجازی باشید یا با دنیای واقعی تعامل برقرار کنید. میتوانید گجت پوشیدنی فیسبوک را تعلیم بدهید تا مقصود انگشت شما را احساس کند و به این شیوه، کارهای مختلف را در زمانی که دستتان کاملا بیحرکت است انجام بدهید.
دستگاه مچی جدید فیسبوک در حال حاضر نام مشخصی ندارد و مدل مفهومی محسوب میشود. فیسبوک نسخههای مختلفی از آن تولید کرده است که شماری از آنها دارای سیستم بازخورد هپتیک هستند. باسورث میگوید تا زمانی که این فناوری بهصورت گسترده در دسترس قرار بگیرد احتمالا پنج تا ۱۰ سال فاصله داریم.
تمامی این موارد به برنامههای فیسبوک در حوزهی واقعیت افزوده و واقعیت مجازی گره خوردهاند؛ دو فناوری جالبی که ممکن است گاهی اوقات کاربران به هنگام استفاده از آنها احساس کنند روی خودشان کنترل ندارند. هدست واقعیت مجازی را روی چشم خود بگذارید تا دستتان کاملا ناپدید شود. با برداشتن یک جفت کنترلر، میتوانید بازی کنید یا اشیاء مجازی را بگیرید؛ اما در همین حین امکان یادداشتبرداری دقیق را از دست میدهید.
شماری از هدستهای واقعیت افزوده یا واقعیت ترکیبی نظیر هولولنز مایکروسافت دارای دوربینهایی برای پایش حرکات فضایی هستند تا بتوان با حرکت دادن دست به شیوهای مشخص سیگنالهایی به هدست فرستاد تا تفسیر شوند. این فرایند گاهی اوقات عملکرد خوبی دارد. فیسبوک در حال استفاده از پوشیدنی الکترومیوگرافی در آزمایشگاههای واقعیت مجازی خود بوده است تا بفهمد که آیا دستگاهی اینچنینی میتواند به تعامل دقیقتر دست و کامپیوتر منتهی شود؟
به نظر میرسد چشماندازهایی که فیسبوک برای دستگاه مچیاش تعیین کرده است، حیطههای فراتر از واقعیت مجازی و واقعیت افزوده را در بر میگیرد. باسورث میگوید اگر واقعا به رابطی دسترسی داشتید که به شما امکان میداد تایپ کنید یا از ماوس استفاده کنید بدون اینکه مجبور باشید این کارها را بهصورت فیزیکی انجام بدهید، قطعا متوجه میشدید که چنین سیستمی بهصورت گسترده در حوزههای مختلف مورد استفاده قرار میگیرد.
باسورث همچنین از مایکروفر بهعنوان یکی از موارد کاربرد مچبند فیسبوک یاد میکند؛ البته او بهصراحت گفت که فیسبوک مشغول تولید مایکروفر نیست. رابط وسایل خانگی کاملا متفاوت است و دستگاهی اینچنینی میتواند بفهمد چه زمانی میخواهید غذا را به مدت ۱۰ دقیقه با گرمای متوسط بپزید.
فیسبوک در دمویی مجازی که به روزنامهنگاران نشان داد، گیمری را به تصویر کشید که از مچبند فیسبوک استفاده میکرد و مشغول کنترل کردن یک شخصیت در بازی ویدئویی ساده روی صفحهای تخت بود؛ آن هم بدون اینکه انگشتش را تکان بدهد. این نوع دموها بهنوعی مثل فناوریهای ذهنخوانی هستند و باسورث تأکید کرد که در اینجا با فناوری ذهنخوانی مواجه نیستیم.
باسورث میگوید در این مورد، مغز مشغول تولید سیگنالهایی است که باعث حرکت دادن شست میشوند، اما شست حرکت نمیکند. دستگاه فیسبوک «مقصودِ ابرازشده» را که مربوط به حرکت دادن شست است ثبت میکند. باسورث میگوید: «ما نمیدانیم چه چیزی در ذهن در حال رخ دادن است. مغز پر از تفکرات و ایدهها و تصورات است. ما تا زمانی که شخص سیگنالی ارسال نکند، هیچ چیزی نمیدانیم.»
محققان میگویند کارهای زیادی باید انجام بگیرد تا حسگرهای الکترومیوگرافی بتوانند در نقش دستگاهی برای ثبت ورودی مجازی ظاهر شوند. دقت در اینجا بسیار مهم و چالشبرانگیز است. کریس هریسون، مدیر Future Interfaces Group در آزمایشگاه تعامل انسان-کامپیوتر در دانشگاه کارنگی ملون، میگوید اعصاب انسانها اندکی با هم متفاوت هستند و این گفته برای شکل بازو و مچ ما هم صدق میکند.
حتی اگر فیسبوک بتواند چالشهای پرتعداد را از پیش رو بردارد، همچنان این سؤال برای ما پیش میآید که شرکت تحت مدیریت مارک زاکربرگ که در دستهی شرکتهای نرمافزاری قرار میگیرد، چرا باید به تولید چنین دستگاهی علاقه داشته باشد. آیا میتوانیم به فیسبوک اعتماد کنیم؟ این شرکت بزرگ حوزهی فناوری، سابقهی درخشانی در زمینهی محافظت از حریم خصوصی کاربر ندارد.
مدیران اجرایی فیسبوک میگویند دستگاه مچی این شرکت تا حد امکان پردازشها را بهصورت محلی انجام میدهد و به فضای ابری متکی نمیشود. باسورث نگفته است که چه مقدار از دادهها در دسترس فیسبوک قرار میگیرد و دادهها چگونه استفاده میشوند. باسورث به این نکته اشاره میکند که دستگاه مچی فعلا پروتوتایپ است و در حال حاضر تمامی کارکردهای آن بهطور کامل مشخص نشدهاند.
باسورث میگوید دلیل اشتیاق فراوان فیسبوک، این است که فناوریهای اینچنینی برای برقراری ارتباط در بین مردم، حیاتی هستند. سال گذشته بهوضوح نشان داد که در ارتباط بودن از راه دور به شیوهای که انگار بهصورت حضوری با طرف مقابل حرف میزنید، چقدر اهمیت دارد.
منبع:زومیت