گوشيهاي تلفن همراه اگرچه اين روزها امکانات متعددي دارند و کمک بسزايي به صاحبان خود مي‌کنند، اما با اين وجود به خطري متحرک تبديل شده‌اند.
به گزارش خبرنگار فن‌آوري اطلاعات خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، اين روزها گوشيهاي تلفن همراه ديگر تنها وسيله‌اي براي مکالمه محسوب نمي‌شوند و کارکرد‌هايي به مراتب متنوع‌تر پيدا کرده‌اند تا جايي که افراد براي مطالعه‌ي کتاب گرفته تا پرداخت قبوض بانکي، چک‌کردن حساب بانکي، دسترسي به رسانه‌هاي اجتماعي، بازي کردن، گوش دادن موسيقي و ... از گوشيهاي تلفن خود بهره مي‌برند، اما آنچه در اين ميان بايد مورد توجه قرار گيرد، مخاطراتي است که به دنبال استفاده از گوشيهاي پيشرفته ايجاد مي‌شود.
**همراهاني که بلاي جان مي شوند
اکنون استفاده حجم بالايي از افراد جامعه از گوشيهاي هوشمند و تبلت‌ها موجب شده است، ميليون‌ها نرم‌افزار طراحي شوند تا نياز‌هاي مختلف کاربران را پاسخ دهند. نرم‌افزار‌هايي که گاهي وسيله‌اي مي‌شوند تا مهاجمان سايبري به اطلاعات شخصي افراد نفوذ کنند.
بنابر گزارش‌هاي مرکز مديريت امداد و هماهنگي عمليات رخداد‌هاي رايانه‌يي (ماهر)، در سال 2011 شرکت امنيتي Juniper اعلام کرده است که تعداد بدافزارها در انواع سيستم عامل‌هاي موبايل نسبت به سال‌هاي قبل از آن 155 درصد افزايش داشته است.
اين بدافزارها که مي‌توان آنها را به دو دسته جاسوسافزارها (spyware) و تروجان‌هاي پيامک (sms Trojans) تقسيم‌بندي کرد، با انگيزه‌هاي متعدد طراحي مي‌شوند، اما گفته مي‌شود کلاهبرداري مالي مهم‌ترين انگيزه‌ي طراحان و استفاده‌کنندگان از اين بدافزارها به شمار مي‌رود.
بنابر يافته‌هاي شرکت‌هاي امنيتي در سال 2011، جاسوسافزارها گونه‌اي تاثير‌گذار از بدافزارها بوده‌اند که 63 درصد از حملات گوشيهاي اندرويد را به خود اختصاص داده‌اند. درواقع جاسوسافزارها قابليت ضبط و انتقال اطلاعات را دارند و مي‌توانند بدون اطلاع کاربر به فعاليت بپردازند و با سرقت اطلاعات موجود در گوشيهاي تلفن همراه شرايطي براي سوء‌استفاده‌هاي مالي از کاربر فراهم کنند.
**وقتي ارسال پيامک در اختيار شما نباشد...
اما تروجان‌هاي پيامک که در سال 2011 حدود 36 درصد حملات را به خود اختصاص دادند، به‌طور مخفيانه در پس‌زمينه‌ي برنامه‌ها قرار گرفته و به ارسال پيوسته پيامک متني به شماره‌هاي ويژه مي‌پردازند.
اين شماره‌هاي ويژه غالبا مربوط به سرويس‌هايي هستند که با هماهنگي اپراتور سرويس‌دهنده‌ي تلفن همراه با دريافت پيامک از کاربر مبلغي از فرستنده کاسته و به حساب مالک شماره ويژه انتقال مي‌دهند. بدين ترتيب هنگامي که پيامک ارسال مي‌شود، ديگر هزينه‌ي قابل برگشت نبوده و گيرندگان اين پيامک هم ممکن است ناشناس باشند.
**آيا کنترل همراهتان تنها دست شماست؟!
اما علاوه بر اين دو نوع بد‌افزار مخرب که بيشتر هدف آنها سرقت اطلاعات يا کلاهبرداري مالي است، شرکت‌هاي امنيتي تعداد زيادي از برنامه‌هاي مشکوک را هم شناسايي کرده اند که مي توانند اطلاعات غير ضروري را در اختيار شخص ثالث قرار دهند.
برخي از اختياراتي که اين برنامه‌ها از سيستم عامل درخواست کرده‌اند و ميزان خطر آنها توسط شرکت امنيتي Juniper اين‌گونه اعلام شده است: 30 درصد از برنامه‌ها داراي قابليت به دست آوردن موقعيت گوشي همراه بدون رضايت و اطلاعات کاربر بوده‌اند و 14.7 درصد از آنها مجوز‌هايي داشته‌اند که منجر به برقراري تماس‌هاي تلفني از گوشي همراه کاربر بدون اطلاع و رضايت او بوده‌اند.
شش درصد از اين برنامه‌ها هم قابليت جست‌وجوي کليه‌ي حساب‌هاي کاربري موجود روي گوشيهاي تلفن همراه از قبيل پست الکترونيکي و شناسه‌ي کاربري وب‌سايت شبکه‌ي اجتماعي را درخواست کرده‌اند و 4.8 درصد آنها هم از برنامه‌هايي بوده‌اند که قابليت ارسال پيامک متني بدون اطلاع و اختيار کاربر را دارند.
**خطر در کمين است
درنهايت در سال‌هاي اخير علاوه بر افزايش تعداد بدافزارها، شرکت‌هاي امنيتي دريافته‌اند که از نظر پيچيدگي هم وضعيت بد‌افزار‌هاي جديد بدتر شده و اين موضوع تا جايي پيش رفته که در ماه مارس 2011 اعلام شد که يکي از بد‌افزار‌هاي جديد قادر است 85 درصد گوشيهاي اندرويد يا نسخه‌هاي قبل از اين سيستم عامل را مورد حمله قرار دهد.
اما در ميان حملاتي که به تلفن‌هاي همراه صورت مي‌گيرد، برخي از آنها به شيوه‌ي مستقيم هستند که در اين شيوه ارسال پيامک يا بسته‌هاي آلوده به واسطه‌ي گوشي‌ها تلفن همراه، ارسال برنامه‌هاي مخرب و پيام‌هاي آلوده با پست الکترونيکي، SMS و يا MMS، حمله به برنامه‌ها با استفاده از محتويات مخرب و يا سوء‌استفاده از قابليت‌هاي مرورگر گوشي تلفن همراه برخي از اين روش‌ها به‌شمار مي‌روند.
نکته‌ي ديگر آنکه با وجود رشد چشم‌گير تعداد بد‌افزار‌هاي گوشيهاي تلفن همراه و پيچيده‌‌تر شدن آنها، تاکنون حفاظت مناسبي برابر اين‌گونه تهديدات صورت نگرفته است، چراکه کاربران بيش از پيش نسبت به بارگذاري برنامه‌هاي مختلف بدون در نظر گرفتن تهديدات احتمالي اقدام مي‌کنند و به همين دليل برنامه‌هاي مخرب مي‌توانند به راحتي به ابزاري براي سوء‌استفاده تبديل شوند.