براساس نسخه جدید طرح صیانت، وزارت ارتباطات به مسدودسازی فیلترشکنها ملزم شده است. موضوعی که البته تازگی نداشته و در سال ۹۷ نیز شاهد مسدودسازی فیلترشکنها از سوی وزارت ارتباطات بودیم؛ امری که به گفته آذری جهرمی بر اساس مصوبه شورای عالی فضای مجازی صورت گرفته بود. اما آیا این اقدام شدنی است؟
براساس نسخه جدید طرح صیانت، وزارت ارتباطات به مسدودسازی فیلترشکنها ملزم شده است. موضوعی که البته تازگی نداشته و در سال 97 نیز شاهد مسدودسازی فیلترشکنها از سوی وزارت ارتباطات بودیم؛ امری که به گفته آذری جهرمی بر اساس مصوبه شورای عالی فضای مجازی صورت گرفته بود. اما آیا این اقدام شدنی است؟
رئیس کمیسیون مشترک بررسی طرح صیانت، صبح امروز از جدیدترین نسخه این طرح با نام «تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی» رونمایی کرد. این طرح در 21 ماده تنظیم شده است و تغییراتی نسبت به نسخه 26 تیرماه طرح صیانت دارد.
طبق ماده 19 این طرح هرگونه فعالیت تجاری در زمینه تولید، توزیع، تکثیر و عرضه غیرمجاز VPN و فیلترشکن ممنوع خواهد بود. موردی که در نسخه‌های پیشین و پیشنهادی وزارت ارتباطات نیز ذکر شده بود.
اما در نسخه جدید طرح صیانت به ادامه این ماده بخشی اضافه شده است که طبق آن وزارت ارتباطات موظف شده است تا به طور مستمر و موثر این نرم‌افزارها (فیلترشکن) را شناسایی و غیرقابل استفاده کند.
اگرچه این وظیفه وزارت ارتباطات برای اولین بار در یکی از نسخه‌های طرح صیانت قید می‌شود اما موضوع جدیدی نیست. در اردیبهشت ماه 97 و پس از فیلترینگ تلگرام، استفاده از فیلترشکنها بین عموم کاربران رایج شد. از همین روی شرکت ارتباطات زیرساخت ایران در چارچوب مصوبه شورای عالی فضای مجازی اقدام به مسدودسازی فیلترشکنها کرد.
آذری جهرمی، به عنوان وزیر ارتباطات وقت در دفاع از این حرکت، اعمال محدودیت در مورد فیلترشکنها را تهدید امنیتی این نرم‌افزارها دانست و گفت: «نباید اجازه دهیم فضای کشور پر از باج افزار شود و باید جلوی این‌ها گرفته شود، به همین دلیل حرکت برای مسدود کردن فیلترشکن ها آغاز شده است.»
اما آیا فیلترینگ فیلترشکنها امری شدنی است؟ ما مدت‌ها پیش این موضوع را از چند کارشناس این حوزه پیگیری کرده بودیم. کارشناسان این امر را شدنی دانسته اما تاکید داشتند که هزینه‌ساز خواهد بود. به اعتقاد آن‌ها برخی از موارد فیلترشکنها در صورت بسته شدن می‌تواند اختلالاتی در شبکه اینترنت کشور، ارگان‌ها و سازمان‌های مختلف به وجود بیاورد و تداوم داشتن آن نیز دردسرساز است.